Bomen Effect Analyse
Wat is een Bomen Effect Analyse (BEA)?
Als je je ooit hebt afgevraagd hoe we onze groene vrienden, de bomen, kunnen beschermen tijdens de aanleg van een nieuwe weg? De bouw van een gebouw, of zelfs bij het opzetten van een festivalterrein? Dan kom je bij een Bomen Effect Analyse , oftewel BEA terecht.
Een BEA of Bomen Effect Analyse is namelijk een gedetailleerd onderzoek. Dat uitvoerig kijkt naar de impact van geplande ontwikkelingen of bouwactiviteiten op de aanwezige bomen in de omgeving. En beschrijft de te nemen maatregelen aan de hand van boomtechnisch onderbouwd advies, en het waarom van de gemaakte keuzes.
Waarvoor gebruik je een BEA dan?
Als je betrokken bent als bouwheer, architect of aannemer bij bouwprojecten, infrastructuurwerken, stedenbouwkundige plannen, of gewoon het renoveren van je tuin, biedt een BEA inzicht in hoe jouw project het bestaande bomenbestand kan en zal beïnvloeden.
Het helpt je te begrijpen welke voorzorgsmaatregelen je moet nemen om schade aan bomen te voorkomen of te minimaliseren.
Waarom is een BEA cruciaal bij civiele werken en bouwprojecten?
Bij civiele constructies, van de aanleg van wegen tot de bouw van nieuwe woonwijken, speelt de BEA een sleutelrol.
Het garandeert dat de levensvatbaarheid en gezondheid van bomen niet over het hoofd worden gezien. Te midden van de drukte van constructiewerkzaamheden, infrastructurele ontwikkelingen of zelfs kleinere ingrepen. Zoals het plaatsen van ondergrondse nutsvoorzieningen.
Bomen wortelen nu eenmaal in de bodem en civiele werken gaan haast altijd gepaard met grondwerken. Die zich uiteraard ook in de bodem afspelen. Om nu zowel te voldoen aan de behoeften van de civiele werken, als de noden van de bomen, en zonder blijvende en fatale schade te maken aan boomwortels, is het belangrijk tijdig de impact van de werken op de bomen te kennen.
En dit niet alleen ondergronds, maar ook bovengronds. Zitten er geen grote gesteltakken in de weg? Die misschien niet kunnen gesnoeid worden of speciale technieken vereisen? Of kan het transportplan en kranenplan aangepast worden?
Wat is het doel van een BEA?
Het voornaamste doel van een BEA is het waarborgen van een harmonieuze co-existentie tussen bomen en stedelijke ontwikkeling.
Het streeft ernaar een evenwicht te vinden waarbij zowel jouw project als de bomen om je heen kunnen floreren. Door potentiële risico’s en effecten op voorhand te identificeren, kun je de nodige aanpassingen maken om de impact op bomen te minimaliseren.
Waarom zou je altijd een BEA moeten overwegen?
Elke keer dat je een project start dat in de buurt van bomen plaatsvindt, is het verstandig een BEA of Bomen Effect Analyse te overwegen.
Het is niet alleen een kwestie van ecologische verantwoordelijkheid. Maar ook van praktische voorzichtigheid. Beschadiging van bomen kan en zal leiden tot extra kosten en vertragingen in het project. En heden ten dage vaak zelfs met juridische gevolgen.
Vaak wordt een Bomen Effect Analyse ook wettelijk opgelegd in de omgevingsvergunning. Of kan je niet anders omdat bomen wettelijk moeten behouden blijven. En er een garantie van een goede conditie van de boom ook na de werken, wordt opgelegd.
Bovendien draagt het behoud van bomen bij aan de biodiversiteit, de esthetiek van de omgeving en de algehele kwaliteit van leven door al de ecosysteemdiensten die bomen leveren.
Het belang van BEA bij ontwikkelingsprojecten
Wanneer je aan de slag gaat met een ontwikkelingsproject, ongeacht de schaal, is het cruciaal om de ecologische voetafdruk die je achterlaat te overwegen.
Een Bomen Effect Analyse helpt je precies dat te doen door te fungeren als een brug tussen duurzame ontwikkeling en milieubehoud.
Het biedt een gestructureerd kader waarmee je doorheen de interacties tussen je bouwplannen en de bestaande boompopulatie kan navigeren. En waardoor je een verantwoorde burger en ontwikkelaar bent. Die zijn project ook zal gedragen worden door de gemeenschap. Met alle voordelen van dien.
Stappenplan binnen een BEA
Een BEA is niet zomaar een rapport; het is een proces dat begint bij de vroege planningsfase van je project.
Het omvat de identificatie en inventarisatie van bomen. De beoordeling van hun gezondheid en levensvatbaarheid. Analyse van de impact van de geplande werken. En, cruciaal, het voorstellen van maatregelen om negatieve effecten te verminderen of volledig te vermijden.
Deze stappen zorgen voor een grondige evaluatie. En leveren concrete aanbevelingen op die je kunt integreren in je bouwplannen.
Start met een Bomen Effect Analyse vroeg in de projectfaze
Het is het meest effectief om een Bomen Effect Analyse (BEA) zo vroeg mogelijk in de projectfase te starten. Idealiter tijdens de conceptuele of planningsfase. Vóórdat er definitieve ontwerpen of bouwplannen zijn vastgesteld. Dit heeft meerdere voordelen.
Waarom vroeg starten met een BEA?
- Integratie in het ontwerp: door vroeg met een BEA te beginnen, kun je de bevindingen en aanbevelingen integreren in het ontwerp van je project. Dit voorkomt dat je later in het project kostbare aanpassingen moet maken.
- Voorkomen van onnodige conflicten: je identificeert vroegtijdig potentiële conflicten tussen de geplande ontwikkeling en bestaande bomen. Wat je in staat stelt om ontwerpoplossingen te bedenken die deze conflicten minimaliseren of elimineren.
- Kostenbesparing: het vermijden van schade aan waardevolle bomen. Of het moeten herzien van bouwplannen op een later tijdstip kan leiden tot aanzienlijke kostenbesparingen.
- Compliance en vergunningen: een vroege BEA kan helpen bij het verkrijgen van de nodige bouw- en kapvergunningen. Aangezien je kunt aantonen dat je de impact op bomen hebt overwogen en maatregelen hebt genomen om deze te minimaliseren.
- Publieke en stakeholder goedkeuring: Het vroegtijdig tonen van je inzet voor het behoud van bomen kan helpen bij het verkrijgen van publieke steun. En de goedkeuring van belanghebbenden, wat cruciaal kan zijn voor het succes van je project.
Welke maatregelen kunnen in een BEA worden opgenomen?
Een BEA kan diverse maatregelen voorstellen om de negatieve impact op bomen te beperken of geheel te vermijden, zoals:
- Beschermingszones: het instellen van duidelijk gemarkeerde beschermingszones rond bomen. Om te voorkomen dat bouwactiviteiten de wortels, stam of kroon beschadigen.
- Aanpassing van het ontwerp: het wijzigen van de lay-out, het ontwerp of de positionering van geplande structuren of voorzieningen. Om belangrijke bomen te behouden. Denk hierbij ook aan het ontwerpen van ondergrondse groeiplaatsconstructies die dubbel gebruik van de bodem mogelijk maken. En zorgen voor toekomstbomen.
- Bouwmethoden: het aanbevelen van specifieke bouwtechnieken of ‑methoden die de impact op bomen minimaliseren. Zoals het vermijden van graafwerk in de wortelzone.
- Snoeien van bomen en groeiplaatsverbetering: wanneer er conflicten zijn met bovengrondse delen kan het nodig zijn grote bomen te snoeien, of om de conditie van de boom te vrijwaren ze te voorzien van een groeiplaatsverbetering.
- Verplanten van bomen: bomen die verplantbaar zijn, kunnen verplaats worden, zodat ze niet meer in conflict komen met de werken of het bouwproject.
- Aanpassen transportplan en kranenplan: door een doordacht transportplan en kranenplan op te stellen, kan de impact op bomen vaak sterk verminderd worden.
- Tijdelijke voorzieningen: het toepassen van tijdelijke maatregelen tijdens de bouwfase, zoals wortelgeleidingssystemen of boombeschermingsbarrières.
- Compensatie en herplanting: wanneer het verwijderen van bomen onvermijdelijk is, kan een BEA compenserende herbeplanting of andere ecologische compensatiemaatregelen voorstellen.
Door deze maatregelen te integreren, zorgt een BEA niet alleen voor de bescherming van bomen tijdens je project, maar draagt het ook bij aan de langere termijn duurzaamheid en leefbaarheid van de omgeving.
Voordelen van een BEA voor de bouwheer en de gemeenschap
De voordelen van een BEA strekken zich verder uit dan alleen het behoud van bomen; ze raken aan de bredere gemeenschap en het milieu.
Groene ruimtes spelen een cruciale rol in stedelijke omgevingen door luchtzuivering, temperatuurregulatie, en het bieden van recreatieve ruimtes.
Door middel van een BEA zorg je ervoor dat de voordelen van deze ecosysteemdiensten die bomen leveren, behouden blijven. Zelfs wanneer nieuwe ontwikkelingen plaatsvinden.
Een oproep tot actie
Het laten uitvoeren van een Bomen Effect Analyse zou geen nagedachte moeten zijn, maar een integraal onderdeel van je projectplanning.
Door vanaf het begin rekening te houden met de impact op bomen, vermijd je niet alleen mogelijke complicaties. Maar draag je ook bij aan een groenere en duurzamere toekomst.
Dus, of je nu een projectleider, architect, bouwheer of huiseigenaar bent die droomt van een aanbouw, denk aan de bomen. En hoe een BEA jouw project kan verrijken.
Conclusie
De Bomen Effect Analyse is meer dan een checklist. Het is een essentiële stap in het plannen van elk project. Dat de potentie heeft om de natuurlijke omgeving te beïnvloeden.
Door rekening te houden met de bomen in en rond jouw projectgebied, draag je niet alleen bij aan de bescherming van het milieu. Maar zorg je ook voor een vlotter verloop van je werkzaamheden.
Dus, de volgende keer dat je aan de slag gaat, onthoud dan dat een BEA niet alleen een goede praktijk is, maar ook een slimme.
Andere nuttige links
Bomen beschermen op de bouwplaats
Boominspectie, VTA-controle en MTA-controle
Boomdeskundige – Tree Manager
Boomtaxatie of waardebepaling van bomen
Monitoring en irrigatie van bomen bij bronbemaling op bouwwerven
Boombeheer en opstellen bomenplan