Gevaarlijke bomen vellen of snoeien
Wat doe je best met gevaarlijke bomen: vellen of snoeien? Voor een leek is dit een moeilijke vraag. Bomen zijn groot en lijken erg sterk. Dit is ook zo, maar ze zijn ook erg gevoelig en soms erg zwak. Wanneer ze aangetast zijn door een parasitaire schimmel verliezen ze hun mechanische sterkte en kunnen ze gevaarlijk zijn.
Een parasitaire schimmel gebruikt de bouwstenen van het hout van de boom als voeding. Hierdoor verdwijnt vaak de sterkte van het hout en daarom kan de boom breken. Een gevaarlijke boom kan ook erg plots omvallen. Met alle gevolgen van dien.
Door een spijtig gebeuren in Portugal zijn vele dodelijke slachtoffers gevallen omwille van het onverwacht omver vallen van een boom. Ook in ons land is er tot ons spijt een dodelijk ongeval gebeurt door het plots omver vallen van een boom te Schoten. Deze twee incidenten gebeurden in 2017.
Holle populier met zware scheefstand. Tevens is de populier aangetast door echte tonderzwam in verschillende kruindelen. Gevaarlijke bomen vellen of snoeien: voor deze populier is het vellen. Het is een te groot veiligheidsrisico.
Hoe een gevaarlijke boom herkennen?
Er zijn vele zaken die een boom gevaarlijk kunnen maken. Dit is natuurlijk enkel wanneer er iets grondig mis is met de boom. Om enkele zaken op te noemen, een boom kan:
- ontwortelen,
- stambreuk krijgen,
- takbreuk hebben,
- stamvoetbreuk of wortelbreuk krijgen,
- openscheuren of torsen,
- …. om er maar een deel op te noemen.
Bomen getroffen door storm of zware wind
Wanneer een boom getroffen is door een hevige windstoot zodat zijn wortels deels uit de grond komen of er grondscheuren optreden is dit vrij duidelijk dat er iets aan de gang is. Het is dan ook duidelijk dat een inspectie van de boom noodzakelijk is. Dit is visueel erg goed waarneembaar. Het is dan ook vrij gemakkelijk te oordelen over vellen of snoeien. Zelfs wanneer het niet het meest geschikte moment is om de boom te snoeien, zullen wij nog steeds opteren om de boom te snoeien op dit minder geschikte moment. Tegenover de boom te vellen als dit niet noodzakelijk is voor de veiligheid.
Gevaarlijke bomen vellen of snoeien omwille van parasitaire schimmelaantastingen
Prikstok in de inrotting (holle stam) van een populier van twee meter dik. Er is haast geen restwand meer over en er is beslist deze gevaarlijke boom te vellen, omdat snoeien (gewicht wegnemen uit de kruin) niet meer baat.
Bij een parasitaire schimmelaantasting is dit daarentegen niet altijd goed zichtbaar wat er gaande is. Laat staan wat de juiste gevolgen gaan zijn van deze aantasting. En wat er moet gebeuren om de situatie van de gevaarlijke boom te neutraliseren op een weloverwogen en kostvriendelijke manier. Gevaarlijke bomen vellen of snoeien is nu absoluut niet meer even duidelijk. Dikwijls zal er nader onderzoek (geluidstomografie of trekproef) nodig zijn.
Prikstok hier naast de ingerotte (holle stam) van dezelfde gevaarlijke boom.
Een linde of beuk die aangetast is door korsthoutskoolzwam zal vrij traag aangetast worden. Maar deze bomen zullen op termijn steeds gevaarlijk zijn en omvallen als u ze niet tijdig velt.
Een aantasting door honingzwam bij een inlandse eik zal de boom doden op termijn. Daarentegen zal meestal een stabiel (bomen)lijk achterblijven.
Het hangt dus van boomsoort tot boomsoort en van schimmelinfectie tot schimmelinfectie af wat de gevolgen zijn. En wat er kan en moet gebeuren, zowel op korte als op lange termijn.
Omwille van al deze moeilijke materie, vraagt u best zo spoedig mogelijk om ons advies. Eveneens laat u best uw boom inspecteren.
Mechanische problemen door de groeivorm
Naast aantastingen kan een boom ook een mechanisch probleem krijgen, door bijvoorbeeld overgewicht van bepaalde takken of zijn kruin. Het herkennen van deze takken en kruindelen is specialistenwerk en laat u gerust aan ons over. Wij geven u hier erg graag het juiste advies. Soms kunnen, met een vrij kleine ingreep, door te snoeien op de juiste plaats in de kruin (en ook op de juiste manier uiteraard), deze problemen al snel opgelost worden.
Bomen met te zware kruin of te zware gesteltakken, die dreigen te breken of open te scheuren, kunnen geholpen zijn door ze te snoeien. De manier waarop gesnoeid wordt om het probleem op te lossen zal bepalen of de boom nog een langer voortbestaan heeft of niet.
Een kroonanker, in combinatie met snoeien, is vaak ook een oplossing
Soms kan het plaatsen van kroonankers, kluitverankeringen of staalkabels (ter vervanging na restanten uit de oude boomchirurgie) soms een oplossing bieden, in combinatie met de aangepaste manier van snoeien.
Vraag steeds advies in deze complexe en moeilijke materie, zeker wanneer u oude en waardevolle bomen bezit. Tot ons spijt komen wij veel schrijnende situaties tegen, waar fouten gemaakt zijn tegen alle regels en kennis van het vak.
Een gevaarlijke boom hoeft niet steeds gekapt te worden, maar soms is het wel echt nodig. Laat het kappen van gevaarlijke bomen dan over aan ons. Neem zelf alstublieft niet het risico; het kappen van bomen op zich is al gevaarlijk, laat staan het kappen van een gevaarlijke en/of aangetaste boom. Alleen met de juiste kennis mag hieraan begonnen worden.
Bepalen wanneer gevaarlijke bomen vellen of snoeien is specialistenwerk
Er zijn erg veel factoren die bepalen wat er uiteindelijk best gebeurt. Bij vellen neemt u het risico volledig weg, maar is erg tijdrovend en heel ingrijpend. Vellen is steeds de laatste oplossing.
Bij snoeien moet u zeker zijn dat de snoei voldoende is om voldoende gewicht weg te halen. Hierbij moet u wel rekening houden dat dit op de juiste manier gebeurt en ook dat het snoeien op het juiste moment gebeurt. Tevens moet u er zeker van zijn dat het risico van de gevaarlijke boom weggenomen is.
Vergunning voor het dringend kappen of vellen van een boom (noodkap)
Regelgeving en wetgeving: acuut gevaar of een omgevingsvergunning?
Er is een verschil tussen een situatie waarbij u de boom kan vellen binnen enkele weken, of bij een situatie waarbij de u de boom best onmiddellijk velt voor veiligheidsredenen. Een dringende kap of acute kap mag u uitvoeren mits toestemming van de burgemeester. Verwittig ons best zo spoedig mogelijk via GSM, en vooreerst de gemeente of politie.
In de andere gevallen zal u vaak een kapvergunning of een omgevingsvergunning nodig hebben. U kan meer gedetailleerd verder lezen over vergunningen en veiligheid op onze aparte pagina.
Gevaarlijke boom: wat als de boom omgevallen is?
Voor het opruimen van de omgevallen boom kan u uiteraard ook bij ons terecht. Wij ruimen regelmatig omgevallen bomen op. Zelfs op de meest moeilijke locaties, en dit piekfijn, en zonder bijkomende schade. Wij doen dit ook met een telescoopkraan; dit is voor ons geen probleem en soms beterkoop dan manueel, en zeker en vast veel sneller.
