Statische en dynamische kroonverankeringen
Kroonverankering bij bomen is een techniek die gebruikt wordt om de stabiliteit en breukgevoeligheid van een boom of kruindeel te verbeteren. Door het ondersteunen of beveiligen van zwakke takken en het reduceren van de bewegingsvrijheid tussen takken en stamdelen. Zodat breuk wordt voorkomen, of gebroken delen niet kunnen vallen en zodoende geen schade maken.
Kroonverankering pas je vaak toe bij waardevolle, historische of veterane bomen. Waarbij het behoud van belang is. Of in situaties waar het risico van grote vallende takken een gevaar vormt voor mensen, eigendommen of de omgeving.
Het verankeren van takken uit de kroon of stamdelen, kan zowel statisch als dynamisch.
Waarbij de voorkeur meestal naar een dynamische kroonverankering gaat. Omdat de beveiligde delen (lees takken en kroondelen) dan nog behoorlijk vrij kunnen bewegen. En zodoende voldoende diktegroei kunnen maken. Waardoor ze sterker worden, wat een voordeel is en je dan uiteraard wenst.
Statische kroonverankering bij bomen
Statische kroonverankering maakt gebruik van starre systemen om delen van de boom aan elkaar of aan een extern steunpunt vast te maken.
Dit type verankering beperkt de natuurlijke beweging van de boom of de kruindelen aanzienlijk.
Statische systemen gebruik je wanneer een directe en sterke ondersteuning noodzakelijk is. Zoals bij het stabiliseren van een bijna gespleten stam of zware plakoksel. Of het ondersteunen van zware, overhangende takken, die een direct risico op uitscheuren vormen.
Het plaatsen van statische kroonankers is ontstaan in de vroegere “boomchirugie”. Waarbij men vaak gebruik maakte van kabels of stalen assen tussen twee of meerdere grote kruindelen.
Toen besefte men nog niet dat de diktegroei van deze delen verminderde. Tegenover zonder deze statische kroonverankering. Door het statische karakter van dit type kroonverankering investeren de beveiligde delen meer in lengtegroei. In plaats van in diktegroei. Waardoor het probleem dat je wenst op te lossen, vaak ongewild groter wordt, omwille van de grotere momentkrachten die hierdoor gaan inwerken op de takaanzet (of oksel) die je juist wenst te beveiligen.
Later zijn dan, om dit probleem te voorkomen, dynamische kroonankers ontstaan.
Bemerk dat oude statische kroonankers enkel kunnen vervange worden door nieuwe statische kroonverankeringen. En niet door ene dynamisch kroonanker. De kroondelen of takken hebben hiervoor de voorbije jaren dan te weinig diktegroei gemaakt.
Dynamische kroonverankering bij bomen
Dynamische kroonverankering biedt daarentegen meer flexibiliteit en laat een bepaalde mate van natuurlijke beweging toe.
Deze methode gebruikt vaak flexibele materialen zoals touwen of speciale banden die uitrekken onder spanning of druk.
Dynamische systemen zijn bedoeld om de boom te ondersteunen in zijn natuurlijke groei en bewegingen, wat de vorming van sterker hout bevordert, door de diktegroei die dan nog op ene normaal niveau plaatsvindt. En de kans op breuk wel erg vermindert.
Dit type verankering is geschikt voor het ondersteunen en beveiligen van takken en kruindelen die versterkt moeten worden, maar op zich nog voldoende juveniel zijn.
Toepassing van kroonankers
De keuze tussen statische en dynamische kroonverankering hangt af van de specifieke situatie. En de behoeften van de boom.
Statische verankering wordt gebruikt in meer urgente, risicovolle situaties waarbij onmiddellijke stabilisatie vereist is.
Dynamische verankering wordt daarentegen vaker gebruikt voor preventieve maatregelen en langetermijnondersteuning. Waarbij de gezondheid en natuurlijke groei van de boom vooropstaan en diktegroei gestaag kan teonemen.
EAC Best Practices voor Tree Cabling
Het European Arboricultural Council (EAC) stelt best practices vast voor “Tree Cabling” (het aanbrengen van kabels en verankeringen in bomen), om te zorgen voor effectieve en veilige ondersteuning. Enkele van deze richtlijnen zijn:
Grondige inspectie van de boom, analyse en maatregelen bepalen
Voordat kabels worden aangebracht, moet een gedetailleerde inspectie worden uitgevoerd door onze certified tree manager om de gezondheid van de boom, de kroonstructuur, en de specifieke behoeften te beoordelen. Alsmede de meeste geschikte maatregelen te bepalen.
Vaak is het niet alleen voldoende om één enkele maatregel op te leggen. Maar dien je, na het vinden van de oorzaken, de meest doeltreffende maatregelen te selecteren.
Juiste materialen
Gebruik enkel materialen die ontworpen zijn voor kroonverankering, zoals UV-bestendige kabels en corrosiebestendige hardware, om de duurzaamheid en effectiviteit te garanderen.
Plaatsing van een kroonanker
De plaatsing en locatie van de aangrijpingspunten van kabels en hardware, zowel voor dynamische beveiliging als statische beveiliging, moet je zorgvuldig overwegen. Zodat je effectieve ondersteuning biedt, zonder de groei en gezondheid van de boom te belemmeren. En zodat je geen bijkomende overbelasting van takken of kroondelen “zelf” organiseerd.
Monitoring en onderhoud kroonverankeringen bij bomen
Na installatie is regelmatige inspectie en onderhoud van de kabelsystemen noodzakelijk. Om te zorgen dat ze in goede staat verkeren, blijven en effectief functioneren. Een jaarlijkse inspectie is een minimale noodzaak.
Veiligheid
Veiligheidsmaatregelen moeten altijd voorop staan. Zeker bij het werken in en rond bomen. Om risico’s voor de omgeving, werknemers en bezoekers te minimaliseren.
Door de “best practices” te volgen, kan je kroonverankeringen succesvol toepassen, om de levensduur van bomen te verlengen en de veiligheid van de omgeving te waarborgen.
Snoeien in combinatie met kroonverankering
Bij het toepassen van tree cabling, oftewel het aanbrengen van kroonankers, zal je ook vaak snoeien. Om de kroon van de boom te optimaliseren. En te zorgen dat de kabels en ankers effectief hun werk kunnen doen, maar vooral om delen te ontlasten qua gewicht en om voor de juiste lichtinval te zorgen.
Dit proces vereist zorgvuldige analyse, planning en uitvoering. Om zowel de structurele integriteit van de boom te verbeteren, als de gezondheid en conditie van de boom te behouden.
Het snoeien van de boom in combinatie met het plaatsen van kroonankers is een belangrijke stap die meerdere doelen dient:
Vermindering van belasting
Door selectief takken te snoeien, wordt de belasting op de kroonverankering verminderd. Dit helpt bij het voorkomen van overbelasting van de ankers en kabels, wat de kans op falen van de takaanzetten of takaanhechtingen en het systeem zelf verkleinen.
Verbetering van de boomstructuur
Snoeien helpt bij het vormgeven van de boom en het corrigeren van structurele zwakheden. Zoals concurrerende leiders, schurende takken, plakoksels, die de stabiliteit van de boom kunnen verminderen of ondermijnen. Ook door de lichtinval in de kruin optimaal te organiseren door snoei, verbeter je de toekomstige kroonstructuur.
Verwijdering van beschadigde delen
Beschadigde, dode of zieke takken kan je verwijderen om de algehele veiligheid van de boom te bevorderen. En eventuele verspreiding van ziektes of aantastingen te voorkomen.
Best Practices voor snoeien bij het plaatsen van kroonverankering
Bij het uitvoeren van snoei- en kroonverankeringswerkzaamheden zijn er verschillende best practices om in gedachten te houden:
Grondige inspectie
Vooraleer over te gaan tot het besluiten en plaatsen van een kroonverankering, welke type ook, voer je een grondige inspectie van de boom uit. Om te bepalen welke takken gesnoeid moeten worden en waar de aangerijpingspunten van de kroonankers geplaatst moeten worden. Om op die manier voor optimale ondersteuning en groei te zorgen.
Snoeitechnieken
Gebruik de juiste snoeitechnieken om schade aan de boom te minimaliseren. Dit omvat het maken van schone zaagsneden, op de juiste plaatsen. Om de natuurlijke genezing van de boom te bevorderen en infecties te voorkomen.
Tijdstip van het snoeien
Het ideale tijdstip voor snoeien kan variëren afhankelijk van de boomsoort. Over het algemeen wordt aanbevolen om te snoeien tijdens de zomer wanneer de boom op zijn maximale energieniveau zit. Soms kan men echter niet anders dan in te grijpen op het moment dat zich met de boom een incident voor doet.
Beperk de snoeiomvang
Snoei niet meer dan noodzakelijk. Overmatig snoeien kan stress veroorzaken en de gezondheid en conditie van de boom aantasten. Een algemene regel is om niet meer dan 25% van de bladmassa van een volwassen boom in één seizoen te verwijderen. Snoei ook niet ieder jaar; laat de boom terug op zijn normale energieniveau komen.
Deskundig advies snoeien en kroonankers
Vraag ons deskundig advies, van onze tree manager, zeker wanneer het over problemen met grote bomen gaat. Zowel voor het plaatsen van kroonankers als het snoeien. Ons professioneel team kan deskundig advies geven en ervoor zorgen dat de werkzaamheden op een veilige en effectieve manier worden uitgevoerd.
Door deze richtlijnen te volgen, kunnen bomen effectief worden ondersteund en beveiligd door het plaatsen van kroonankers terwijl hun gezondheid en structuur worden behouden.
Het combineren van kroonverankering met zorgvuldig en strategisch snoeien leidt tot sterke, stabiele bomen. Die beter bestand zijn tegen de natuurelementen en een langere levensduur hebben.