Wat betekent apicale dominatie in de kroonarchitectuur?

Wat is apicale dominantie in de kroonarchitectuur van bomen?

Apicale domi­nan­tie is een fun­da­men­teel feno­meen in de plan­ten­bi­o­lo­gie dat de alge­he­le archi­tec­tuur van de boven­grond­se delen van plan­ten bepaalt. Inclusief bomen.

Apicale domi­nan­tie beschrijft de con­tro­le die de top van de scheut of apex uit­oe­fent op de groei van zijtakken.

Dit feno­meen zorgt ervoor dat de hoofd­scheut over­we­gend groeit en de groei van zij­tak­ken of axil­lai­re knop­pen onder­drukt. Wat resul­teert in een line­air, direc­ti­o­neel groei­pa­troon met wei­nig vertakking.

Dit heeft belang­rij­ke impli­ca­ties voor de vorm en struc­tuur van de boomkroon.

Apicale domi­nan­tie wordt gere­gu­leerd door een com­plex net­werk van fyto­hor­mo­nen, waar­bij auxi­ne, dat gepro­du­ceerd wordt in de api­ca­le meris­te­men, een sleu­tel­rol speelt.

Auxine wordt van de apex naar bene­den getrans­por­teerd en onder­drukt de groei van zijknoppen.

Dit hor­mo­na­le sig­na­le­rings­pad wordt gemo­du­leerd door ande­re hor­mo­nen, zoals cyto­ki­ni­nen, die kno­p­uit­groei kun­nen bevor­de­ren. En stri­gol­ac­to­nen, die de api­ca­le domi­nan­tie kun­nen versterken.

Recent onder­zoek heeft aan­ge­toond dat api­ca­le domi­nan­tie niet alleen beperkt is tot de onder­druk­king van kno­p­uit­groei, maar ook betrok­ken is bij com­plexe­re regu­le­rings­me­cha­nis­men die de plan­tar­chi­tec­tuur beïnvloeden.

Dit omvat de modu­la­tie van de bron-toevoerbalans, de ver­de­ling van voe­dings­stof­fen en de reac­tie van plan­ten op omge­vings­stress en beschadiging.

Praktische toepassing

De stu­die van api­ca­le domi­nan­tie in bomen biedt inzicht in hoe bomen hun ener­gie en mid­de­len ver­de­len om te groei­en. En te rea­ge­ren op hun omge­ving, en heeft prak­ti­sche toe­pas­sin­gen in de bos­bouw en tuin­bouw voor het vorm­ge­ven van de groei en ont­wik­ke­ling van bomen.

Voor meer gede­tail­leer­de infor­ma­tie over api­ca­le domi­nan­tie en de con­tro­le van de groei van zij­tak­ken, lees de vol­gen­de studies:

• Cline, M. (1997). Concepts and ter­mi­no­lo­gy of api­cal domi­nan­ce. American Journal of Botany, 84(8), 1064.
• Dun, E. A., Ferguson, B. J., & Beveridge, C. A. (2006). Apical Dominance and Shoot Branching. Divergent Opinions or Divergent Mechanisms? Plant Physiology, 142(3), 812 – 819.

Deze stu­dies bie­den inzicht in de com­plexe regu­la­tie van api­ca­le domi­nan­tie en de invloed ervan op de groei en ont­wik­ke­ling van plan­ten en bomen.