Wat betekent acrotonie in de kroonarchitectuur?
Wat betekent acrotonie of acrotone groei in de kroonarchitectuur?
Acrotonie of acrotone groei in de kroonarchitectuur van bomen verwijst naar een groeipatroon waarbij de groei en ontwikkeling van nieuwe takken en bladeren zich voornamelijk concentreren aan de top of het uiteinde van de scheuten. Dit patroon resulteert in een sterkere ontwikkeling en grotere vitaliteit van de bovenste delen van de kroon, terwijl de onderste delen relatief minder groeien of zelfs verzwakken.
Een studie over de appelboom (Malus x domestica) illustreert hoe acrotonie zich manifesteert in de toename van de kracht van vegetatieve proleptische takken (uit slapende knoppen) van het proximale (dichter bij de binnenzijde van de kroon) naar het distale deel (verder weg van de het centrum van de kroon) bij de oudere groei-eenheiden.
Dit patroon wordt niet alleen weerspiegeld in de groei van takken, maar ook in de verdeling van reproductieve structuren langs de jaarlijkse scheut. Waarbij de distaal gelegen reproductieve lateralen meer bloemen en vruchten produceren en eerder bloeien dan de lager gelegen lateralen.
Dit suggereert dat acrotonie kan worden uitgebreid naar andere architecturale kenmerken en architecturale modellen. Zoals de neiging tot bloemknopvorming en de dichtheid van de vertakking, die beide toenemen van het proximale naar het distale deel van de scheut (Lauri, 2007).
Acrotonie speelt bij sommige boomsoorten een cruciale rol in de aanpassing aan hun omgeving. Met name in termen van lichtvangst en concurrentie met andere bomen. Maar dit is niet bij alle boomsooreten zo. Bij een soort als Thuja plicata zal bijvoorbeeld de hypotone groei dominanter zijn. Wanneer een tak uitzakt zal de onderste tak bij Thuja plicata op het uiteinde doorschieten in de hoogte. Maar niet één van de bovenste (epitone) uitgezakte takken zal zich oprichten.
Je mag dit dus niet zomaar van de ene naar de andere boomsoort overnemen.
Door de nadruk te leggen op de groei van de bovenste delen van de kroon, kunnen bomen hun bladeren effectiever positioneren voor optimale lichtabsorptie, wat essentieel is voor fotosynthese en groei.
Dit groeipatroon kan ook invloed hebben op het boombeheer en snoeien van bomen in zowel de boomverzorging als bosbouw. Waarbij kennis van acrotonie kan helpen bij het maken van beslissingen over hoe bomen te snoeien om hun groei en vorm te optimaliseren.
Tip: lees meer over de verschillende architecturale modellen waarim bomen kunnen ingedeeld worden en de kenmerken ervan.