Overhangende takken (of boom) en burenhinder
Overhangende takken van bomen zorgen vaak voor frustraties tussen buren, omwille van de burenhinder die het veroorzaakt.
In Vlaanderen kan een boom al snel tot spanningen leiden, want elke buur heeft recht op het normale gebruik van zijn huis en tuin. De wet streeft hierbij naar een evenwicht: je moet als buur normale hinder van elkaars bomen dulden, maar niet alle overlast. Er mag met andere woorden geen overmattige hinder zijn.
Respecteert een boom de regels niet (bv. de verplichte plantafstand), dan kan de eigenaar zelfs tot het weghalen van de boom worden verplicht zonder dat je eerst schade hoeft te bewijzen. Daarom loont het om altijd de geldende regels te kennen en in dialoog te blijven met je buur.
Inhoudsopgave
Toggle
Daarom staat b‑Tree je graag bij met deskundig boomadvies en zelfs bemiddeling. Want door inzicht te krijgen in wat kan en niet kan, de wetgeving ter zake en de regels van het goede vakmanschap in boomverzorging, komen partijen heel vaak zelf tot goede oplossingen. Bijkomend is het goed om weten dat een boom ernstig insnoeien kan leiden tot schade. En in sommige gevallen zelfs tot de totale vernieling van de boom. Met de daaraan mogelijk verbonden schadeclaims.
Overhangende takken en burenruzies
Wetgeving, snoeirecht en de boomwaarde
Bovendien komt er bij zo’n burenruzie over bomen heel wat kijken. Het juridische kluwen rond overhangende takken is complex. En ook boomtechnisch moet alles veilig en correct gebeuren. In zo’n geval is gespecialiseerd boomadvies geen overbodige luxe.
b‑Tree Boomverzorging, met boomexpert Bert Janssens (Certified Tree Manager), biedt diepgaande boom- én regelgevingsexpertise. Bert heeft ervaring met juridisch-technisch boomadvies bij burengeschillen. Hij overbrugt de kloof tussen het wettelijke burenrecht en het praktisch uitvoerbare bomenwerk, rekening houdende met wat goed en slecht is voor de boom zelf. Zodat jij sterk staat in je recht én je boom correct beheerd wordt.
Wetgeving vóór en na 2021
Voor bomen die vóór 1 september 2021 geplant zijn, gelden de oude regels van het Veldwetboek (artikel 37). Als de takken van de boom van je buur over jouw perceel hangen, kan je jouw buur wettelijk dwingen om die takken te snoeien. Reageert je buur niet of snoeit hij niet tijdig nadat je hem hebt aangemaand? Dan mag je in principe zelf de overhangende takken wegsnoeien.
Belangrijk om te weten: dit snoeirecht verjaart niet onder het Veldwetboek. Met andere woorden, ook na tientallen jaren kan je nog actie eisen tegen overhangende takken.
Bemerk wel als je zelf in actie schiet en je gaat snoeien aan buurmans boom, dat je best geen schade toebrengt aan zijn boom. Want dan kan het je zuur opbreken in verband met mogelijke schadeclaims. Dat leggen we later uit.
Overhangende takken na 1 september 2021
Voor bomen die zijn aangeplant na 1 september 2021, is de onderhoudsplicht opgenomen in het nieuwe Burgerlijk Wetboek (art. 3.134 BW). De wetgever heeft dit snoeirecht expliciet verankerd en procedureel verfijnd. Je moet eerst de eigenaar formeel in gebreke stellen (bij voorkeur per aangetekende brief). En hem 60 dagen de tijd geven om de overhangende takken zelf te verwijderen.
Doet hij binnen die 60 dagen niets? Dan mag jij als gehinderde buur de takken eigenmachtig (laten) snoeien. Op kosten van de boomeigenaar. Opnieuw: zorg ervoor dat je dit dan correct uitvoert of je kunt aansprakelijk gesteld worden voor de schade.
Let op: deze 60-dagenregeling geldt enkel voor bomen die na 1 september 2021 zijn aangeplant. De meeste bestaande bomen staan er al langer. En daarvoor blijven de oude Veldwetboek-regels van kracht. In beide regimes blijft het snoeirecht zelf onbegrensd in de tijd.
Maar voor te dicht bij de grens geplante bomen, kan je na 30 jaar geen verwijdering meer eisen. Dit is de 30-jarentermijn of verjaring voor plantafstanden.
Ook de context bij overhangende takken en burenhinder speelt een rol
Zowel onder het oud als nieuw recht zal een rechter rekening houden met alle omstandigheden. En eventueel een eis tot snoei matigen als die onredelijk is.
Was de boom er bijvoorbeeld al vóór jouw buur het huis kocht? Dan wist hij waaraan hij begon. Dit principe noemt men het recht van eerste ingebruikname. Zo’n oude, majestueuze of monumentale boom geniet vaak meer begrip bij een rechtbank.
Een vrederechter kan overdreven eisen (bv. drastisch terugsnoeien of kapping) afwijzen als rechtsmisbruik. Zeker wanneer de boom een algemeen belang dient of beschermd is (bv. ecologische of erfgoedwaarde).
Met andere woorden: ja, overhang mag weggehaald worden. Maar niet zonder nuance of overleg. En het moet vakkundig gebeuren. Volgens de regels van de kunst. Of je riskeert dan weer terecht te staan voor de schade die je aan de boom hebt aangebracht.
Dus snoeien mag, maar niet zomaar
Hoewel de wet voorziet dat je overhangende takken mag (laten) snoeien, mag je dit nooit ongevraagd of onbezonnen doen. En moet het correct gebeuren.
Communicatie is cruciaal. Vaak volstaat een vriendelijk gesprek om de lucht te klaren. En een oplossing te vinden. Wil je toch snoeien, doorloop dan netjes de volgende stappen:
- Overleg met je buur: pols eerst in een gesprek of met een vriendelijke brief of jullie het eens kunnen worden. Leg uit welke hinder je ervaart en stel een redelijke oplossing voor.
- Stel je buur in gebreke: reageert de buur niet of weigert hij mee te werken, zet je verzoek kracht bij met een formele ingebrekestelling. Stuur bij voorkeur een aangetekende brief waarin je vraagt de overhangende takken te verwijderen. Onder het nieuwe recht moet je hierbij een wachttijd van 60 dagen geven.
- Snoei correct (of laat snoeien): verstrijkt de deadline zonder actie, dan mag je zelf de takken (laten) snoeien op kosten van de buur. Schakel hiervoor een vakbekwame boomverzorger in die snoeit volgens de European Tree Pruning Standard of Europese Snoeistandaard. Zodat de boom geen onnodige schade oploopt.
Snoeiwerk is immers specialistenwerk. Snoei daarom altijd correct volgens de regels van de kunst. Volg de geldende vakrichtlijnen, zoals de Europese Snoeistandaard (ETPS), zodat de boom minimale impact ondervindt.
Enkele tips
Snoei takken op de juiste manier vlak buiten de takkragen. Zodat de boom de wond vlot kan laten overgroeien.
Vermijd te grote snoeiwonden. Het is beter om tijdig een paar kleinere takken in te korten. Dan om later één dikke tak tot aan de perceelgrens af te zagen.
Toppen (de kruin of hoofdtop gewoon afzagen) mag nooit. Zo’n brute ingreep verzwakt de boom ernstig. En zal normaliter ook door geen enkele rechter opgelegd worden.
Kies bij voorkeur voor een gecertificeerde boomverzorger met kennis van de ETPS-standaard. Die snoeit doelgericht en boomvriendelijk. Zodat jouw snoei-actie geen blijvende schade veroorzaakt.
Boomschade door ondeskundig snoeien van overhangende takken
Financiële gevolgen (schadeclaims)
Het verkeerd snoeien kan zware gevolgen hebben – niet alleen voor de boom, maar ook voor jouw juridisch en financieel.
Een boom is een levend organisme. Als je hem verkeerd behandelt, lijdt hij fysiologisch en morfologisch. Enerzijds onder stress, ziekte of rot. En anderzijds onder verzwakte takstructuren.
Bovendien mag je geen schade toebrengen aan de eigendom van je buur. En een boom geldt ook als eigendom.
Snoeit iemand jouw boom te rigoureus en veroorzaakt hij schade? Dan kan je die boomschade laten beoordelen en op de verantwoordelijke verhalen. Er bestaan betrouwbare methodes om de waardevermindering van een gehavende boom objectief in te schatten (boomtaxatie).
Kortom: wie snoeit, moet het voorzichtig en correct doen. Anders riskeert hij aansprakelijk gesteld te worden voor de schade aan de boom.
Totaalverlies van een boom
Bij zware snoeischade spreekt men al gauw van “totaal verlies” van de boom. Dit betekent dat de boom onherstelbaar is beschadigd. En zijn volledige waarde heeft verloren. In de Uniforme Methode voor Waardebepaling van Bomen – een door verzekeraars en rechtbanken algemeen aanvaarde berekeningswijze – krijgt een dode of gevelde boom namelijk een waarde nul toebedeeld. Met andere woorden: de boom is zó gehavend dat zijn levensverwachting en functies nihil zijn; hij vertegenwoordigt geen waarde meer.
In geval van zo’n totaal verlies kan de verantwoordelijke buur dan ook aangesproken worden voor een schadevergoeding ter hoogte van de volledige boomwaarde van vóór de snoei-ingreep. Deze financiële gevolgen kunnen hoog oplopen, zeker bij oude en waardevolle bomen.
Overhangende takken snoeien en het Natuurdecreet
Naast de burgerrechtelijke kant zijn er ook milieuregels van toepassing. Artikel 14 van het Natuurdecreet voert bijvoorbeeld een algemene zorgplicht in: niemand mag handelingen uitvoeren (of laten uitvoeren) waarvan hij weet of kan vermoeden dat ze de natuur in de omgeving ernstig kunnen beschadigen.
Dit betekent dat je bomen niet door nalatigheid of foutieve snoei, onherstelbaar mag beschadigen. Doe je dat toch, dan overtreed je de zorgplicht. En kan je strafrechtelijk aangesproken worden.
Met andere woorden: de wet verbiedt expliciet om een boom (al dan niet van grote waarde – en iedere boom is waardevol voor de natuur) zwaar te verminken door onzorgvuldig handelen. Dergelijke bepalingen bieden extra bescherming aan bomen tegen roekeloos snoeien.
Heb jij te maken met overhangende takken of een boom van de buur die voor overlast zorgt?
Neem dan gerust telefonisch contact op met boomexpert Bert Janssens voor juridisch onderbouwd boomadvies op maat. Of vul het contactformulier in. Hij staat klaar om samen met jou tot een veilige én wettelijk sluitende oplossing te komen.